Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het belangrijkste gewest betreffende de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep aangaande 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte met Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen met zo veel mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement met Texel
dit departement betreffende een Amstel
het departement betreffende de Delf
Tevens lagen verder dit departement betreffende de Schelde en Maas en dit departement met een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een nieuwe indeling ook niet en na de instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest verwisselen door het Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden met de Maas.
Na de Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, was een indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet met 29 maart 1814 werden de departementen verwisselen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Betreffende Maanen werd in een grondwetcommissie alsnog de titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch het werd door een rest van een commissie verworpen.[twee]
De andere provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug over Friesland tot Holland, maar ons deel over Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden ook dit laatste Hollands Brabant, nederland met Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te verminderen werd Holland voor de grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit wel in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat van Amsterdam en drong men aan op de genezing betreffende een verdeling zoals deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werd desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Na een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit aangaande Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake over een samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk het deze regelen van de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door geneesmiddel betreffende een Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in dit noorden door geneesmiddel betreffende een Afsluitdijk met een provincie Friesland.
Een provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst het IJ) wanneer grens fungeert.
Ten zuiden over het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk dit Gooi, evenals ons dichtbevolkt gebied, doch betreffende een landschappelijk geheel ander karakter (bosrijk en niet geheel vlak).
Ten noorden aangaande het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel met een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop met Noord-Holland betreffende dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust met een provincie wordt grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen mits Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De regio tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden over dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel met Kennemerland vormt een IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: dit is dit westelijk gebied over dit Noordzeekanaal, betreffende zodra middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden met Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland een marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven vanwege Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden indien Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal met de daarin, weet vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. De meest organische dialecten vindt men op dit platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect betreffende de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en het Wierings hebben ons heel eigen karakter.
Precies wanneer in overige dialectgebieden is in Noord-Holland sprake met een teruggang aangaande een dialecten. Toch zijn enkele dialecten nog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse nog enorm doorgaans gesproken. Andere dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ is vanouds een barrière en het blijkt ook uit een dialecten. De dialecten ten noorden van dit IJ zijn een meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden met het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten van Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls zodra Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, met ook Noord- indien Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers bestaan, vallen in een Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten over vanouds geïsoleerde gemeenschappen mits Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken over een enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op andere punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor zeer scherp over de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een indeling met de dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Dikwijls kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat gemeen betreffende dit Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit het nimmer absoluut mogen verwisselen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Alhoewel die theorie veel aanhang heeft, is ze door overige taalkundigen over de hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op rondkijken op deze website ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland ingeval enig aandeelhouder. De organisatie zorgt in opdracht met een besturen betreffende een recreatieschappen wegens de ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhoud betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn een paar omvangrijke nationale parken: het Nationaal Park Duinen betreffende Texel (een gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast zijn daar in Noord-Holland ons tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (over Wijk aan Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan daar in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel over het thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort